01. Avgust
Branka Bogavac

Tekst korišćen iz kataloga koji je izdat povodom održavanja književne večeri.
Fotografije: Montenegrina Team

U okviru književnog programa Grada Teatra, predstavljena je knjiga "Crna Gora u Parizu", autorke Branke Bogavac

Autorka Branka Bogavac i moderatori: Dragan Radulović i Miraš Martinović

O knjizi „Сrnа Gora u Parizu"

Intervjui sa umjetnicima bili su često podstaknuti aktuelnim dešavanjima: izložbama, nagradama... ali uvijek u funkciji bilježenja trenutka koji ima važnu ulogu u njihovom stvaralačkom radu. Tako su ovdje pored protagonista aktuelne crnogorske likovne scene, predstavljeni i umjetnici koji žive i stvaraju u Parizu, a koji su na različite načine neodvojiv dio crnogorskog likovnog korpusa. Sagovornici Branke Bogavac su i istaknuta imena savremene crnogorske umjetničke scene: Dado, Filo, Vojo Stanić, Dimitrije, Uroš Tošković, Pavle Pejović, Anka Burić, Dragan Karadžić, Rajko Todorović -Todor, Zlatko Glamočak, Ratko Odalović, Draško Dragaš, Srđan Vukčević, Jarmila Vešović, Drago Dedić i drugi.

Na osnovu izvoda iz matične knjige rođenih dece naših prosvetnih radnika, u periodu između dva svetska rata, mogla se sastavljati slagalica jedne zemlje iluzija. Ti učitelji pismenosti, misionari kulture i bratstva, rađajući svoje potomke diljem domovine, kuda ih je služba vodila, kao da su bili jedini kohezioni element neke nove, jugoslovenske nacije (ne-nacije), što nikada nije zaživela na ovim prostorima. Postojala je samo jedna država, koja se sa istim imenom pojavljuje i posle Drugog svetskog rata, omeđena zlatnim ramom zanesenosti, u kojem su jedni bili manje zadovoljni, drugi ne. Iz prosvetarske porodice potiče Branka Bogavac, u čijim knjigama danas nalazimo tu crtu kosmopolitizma, koju su pokušavali da izgrade prosvećeni ljudi eks Jugoslavije. Kao dete učitelja Sekule Bogavca, iz okoline Berana, rodila se u Virpazaru kći Branka, jedno od petoro dece. Otac je u gradu na Skadarskom jezeru, bio na službi i tu, skrajnut, zapravo proteran, zbog svojih socijalističkih pogleda, dočekao Drugi svetski rat. Od tada mu se zameo svaki trag, pa kći i danas, pod krovovima Pariza, sluti da će možda čuti neki daleki glas o njegovoj sudbini. Ovako prezentovan deo biografije ima smisla samo ako pretpostavimo da su tu koreni njenih traganja, kroz ljude od pera, slikare, filozofe, velikane ovoga sveta i veka. Raznovrsni sagovornici i teme, istorijske i moralne dileme, vrhunska dela i vrednosni sistemi, otisak su našega vremena, ali i skica jednoga života, koji protiče u potrazi za nedorečenim.

Autorka knjige "Crna Gora u Parizu", Branka Bogavac

Traganje za naučnim saznanjima zaokruženo je na Sorboni, doktorskom disertacijom "Boris Pasternak i književni pokreti dvadesetih godina". Međutim, tektonska energija Branke Bogavac, energija istraživanja vremena i ljudi, kao da večno struji kraj vrata istinske spoznaje. Neprestano u težnji da se osvetle misli, shvatanja, rasuđivanja; život u svoj veličini i patnji ovozemaljskog, civilizacijskog haosa. Gotovo da nema imena velikih umetnika, umnih ljudi, političara i disidenata na starom kontinentu, a da ih nije dodirnula ta prometejska briga nad sudbinom ljudskoga duha...

Ne čudi s toga što se, od svih savremenika, Branka Bogavac opredeljuje za najveći izazov, za najveća imena: Horhe Luis Borhes, Ceslav Miloš, Klod Simon, Sergej Paradžanov, Ljuba Popović, Milan Kundera, Natali Sarot, Alen Boske, Vlada Veličković, Žan Klod Renar, Jurij Ljubimov, Eli Vizel, Mišel Bitor, Umberto Eko, Milovan Danojlić, Mario Vargas Uosa, Nadin Gordimer, Andrej Makin, Patrik Beson, Mihail Gorbačov, Ismail Kadare.

(Preuzeto is lista „Dnevnik online")