16.07.2009.

GRAD THEATRE CITY BUDVA

Trg Pjesnika

Vidosava Golubović i Irina Subotić
MONOGRAFIJA "ZENIT 1921-1926"

Književni dio programa Grad teatra otvoren je šesnaestog jula 2009. godine na Trgu pjesnika. Predstavljena je monografija Zenit 1921-1926, a gošće su bile autorke Vidosava Golubović i Irina Subotić, i ispred jednog od saizdavača, Vesna Matović, direktorica Instituta za književnost i umetnost iz Beograda.

Prisutne na Trgu pjesnika pozdravila je Svetlana Ivanović, selektor književnog programa Grad teatra. Podsjetila je na program ovogodišnjeg Trga pjesnika i isti proglasila otvorenim.

Svetlana Ivanović

Vesna Matović, Vidosava Golubović i Irina Subotić

U ime Instituta za književnost i umetnost iz Beograda, jednog od saizdavača Monografije "Zenit" prisutnima se obratila Vesna Matović govoreći o radu na izdavanju ove veoma značajne i obimne knjige.

Vesna Matović

Vesna Matović - Na grupi Jugoslovenska i opšta književnost beogradskog Filološkog fakulteta, diplomirala 1972. godine. U Institutu za književnost i umetnost u Beogradu počela da radi 1974. Magistrirala 1976, a doktorirala 1989.godine. Radila na institutskim projektima Komparativno proučavanje srpske književnosti i Istorija srpske književne kritike, a od 1985. je na projektu Mesto i uloga periodike u istoriji nove srpske književnosti. Uža specijalnost je srpska književnost posljednjih decenija 19. i prve polovine 20. vijeka, a najuža epoha srpske moderne. Posebno proučavala književne časopise prvih decenija 20. vijeka.

Monografija ZENIT 1921–1926 obuhvata studije o književnoj i vizuelnoj kulturi Zenita, kompletan letopis časopisa, biografije svih saradnika, bibliografiju, popis literature o Zenitu i zenitizmu, kao i dragocenu vebografiju. Knjiga je štampana u punom koloru na 530 strana i opremljena je ilustracijama iz časopisa, kao i fotografijama aktera tog doba. Neke od fotografija objavljene su prvi put.
Fototipsko izdanje i monografija smešteni su u posebno izrađenoj kutiji na kojoj je odštampana stilizovana fotografija Ljubomira Micića i Boška Tokina iz 1921, godine pokretanja časopisa Zenit.
Izdavači fototipskog izdanja i monografije: Narodna biblioteka Srbije, Institut za književnost i umetnost (Beograd) i SKD Prosvjeta (Zagreb).

Vidosava Golubović

Vidosava Golubović - Istoričar književnosti; diplomirala i doktorirala na Filozofskom fakultetu u Novom Sadu. Radila u Institutu za književnost i umetnost na projektu Istorija srpske književne periodike. Sarađivala na međunarodnom naučnom projektu pojmovnik ruske avangarde (Zagreb, 1984-1990). Jedno vreme bila lektor za srpskohrvatski jezik i književnost na Katedri za slavistiku Fakulteta u Marburgu na Lani (SR Nemačka). Bavi se i objavljuje radove iz moderne i avangardne književnosti i umetnosti u zemlji i inostranstvu (Holandija, Nemačka, Amerika, Bugarska). Zajedno sa I. Subotić učestvovala u pripremi i organizaciji izložbe "Zenit i avangarda dvadesetih godina", održane u Narodnom muzeju u Beogradu (februar 1983), i u Galeriji suvremene umjetnosti, Zagreb). Uredila i likovno opremila zbornik "Srpska avangarda u periodici (knjiga je nagrađena na Međunarodnom sajmu knjiga u Beogradu 1996. godine). Sa I. Subotić priredila fototipsko izdanje časopisa "Zenit" i sa njom napisala i objavila monografsku studiju o istoj publikaciji. Oba izdanja proglašena za Izdavački poduhvat godine na Sajmu knjiga 2008. Monografija kao zasebno delo dobila je nagradu Udruženja bibliotekara Srbije Stojan Novaković.

Irina Subotić

Irina Subotić - Istoričar umjetnosti, profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu (u penziji); predaje na poslediplomskim studijama Univerziteta umetnosti u Beogradu. Bila kustos Muzeja savremene umetnosti i muzejski savjetnik Narodnog muzeja, kao i profesor Arhitektonskog fakulteta u Beogradu. Organizovala brojne izložbe savremene umetnosti u zemlji i inostranstvu (preko 120); publikovala više monografija, studija, eseja, kritika, novinskih članaka, predgovora u katalozima (preko 500); održala predavanja na Sorboni, Princetonu, Rutgers Collegeu, Univerzitetu Vera Kruz, Njujorškom univerzitetu; učestvovala na mnogim kongresima, simpozijumima, međunarodnim konferencijama i stručnim sastancima u zemlji i u svetu (preko 50). Posebno polje istraživanja: jugoslovenska avangarda 20-tih godina u evropskom kontekstu.

Vidosava Golubović i Irina Subotić govorile su o vremenu u kojem je pokrenut časopis Zenit. Časopis je pokrenuo avangardni umjetnik Ljubomir Micić, februara 1921. u Zagrebu. U periodu od 1921-1923. časopis je izlazio u Zagrebu, a potom u Beogradu. Nakon tri godine, redakcija Zenita je premještena u Beograd, gdje nastavlja sa radom sve do decembra 1926, kada je objavljen poslednji, 43. i zabranjeni broj ovog časopisa. U tom vremenu to je bio najznačajniji avangardni časopis na teritoriji Jugoslavije.

Govoreći o zenitizmu, autorke ističu da da je zenitizam u svojoj početnoj formi izražavao jasan antimilitaristički i humanistički stav. Časopis "Zenit" osporavao "zatečene strukture nacionalnih kultura i njihovih mitova", zalažući se za nove forme i novu umjetnost, pa samim tim i za novi tip evropejstva, kakvo je Micić vidio u međunarodnom krugu evropske avangarde. Veliki broj saradnika iz inostranstva, daju ovom časopisu, od samog početka, međunarodni karakter.